Karadeniz Fındığında 250 Bin Tonluk Rekolte Kaybı

KAHVERENGİ KOKARCA İSTİLASI VERİMİ DÜŞÜRDÜ

Dünyanın en büyük fındık üreticisi olan Türkiye, bu yıl Karadeniz’de üçlü tehdit ile karşı karşıya kaldı. Kahverengi kokarca adlı istilacı böcek, kuraklık ve nisan ayında etkili olan zirai don nedeniyle üretimde büyük bir kayıp yaşandı. Uzmanlara göre, Doğu Karadeniz bölgesinde fındık rekoltesi en az 250 bin ton azaldı.

Kokarca, fındık başta olmak üzere bitkilerin yaprak ve meyve dokularını emerek ciddi zarar veriyor. Bu durum, ürünlerin kurumasına ve kalite kaybına neden oluyor. Zirai don ve kuraklıkla birleşen bu sorun, 2025 sezonunu şimdiden olumsuz etkiledi.

ZARARIN EKONOMİK BOYUTU AĞIR

Ulusal Fındık Konseyi Yönetim Kurulu Üyesi Sebahattin Arslantürk, sadece kokarca nedeniyle yaklaşık 40 bin tonluk zarar oluştuğunu, bu kaybın 15 milyon TL civarında bir ekonomik zarar anlamına geldiğini açıkladı. Kuraklık kaynaklı 60 bin ton, don nedeniyle ise 150 bin tonluk kayıp yaşandığını belirten Arslantürk, toplam rekolte kaybının en az 250 bin ton olduğunu vurguladı.

İSTİLACI BÖCEK 33 İLDE GÖRÜLDÜ

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre kahverengi kokarca şu anda 33 ilde etkili durumda. Zararlının sadece Karadeniz’e değil, Türkiye’nin çeşitli bölgelerindeki tarım alanlarına da ciddi tehdit oluşturduğu bildirildi. Bu nedenle mücadelenin sadece fındık üretim alanlarında değil, ülke genelinde yaygınlaştırılması gerekiyor.

KOKARCA TAMAMEN YOK EDİLEMEZ, KONTROL ALTINA ALINABİLİR

Uzmanlara göre bu zararlı tamamen yok edilemez, ancak popülasyonu kontrol altında tutmak mümkün. Kimyasal ilaçlamaların yılda en az 3-4 kez yapılması gerektiğini belirten Arslantürk, mücadele sürecinin 5 ila 10 yıl sürebileceğini, tek sezonluk çözümlerin etkisiz kalacağını ifade etti.

EN ETKİN YÖNTEM BİYOLOJİK MÜCADELE

Kokarcaya karşı en etkili yöntemlerden biri biyolojik mücadele. Özellikle Japonya’dan getirilen ve “samuray arı” olarak bilinen Trissolcus japonicus türü, kokarca yumurtalarını parazitleyerek popülasyonu azaltıyor. Türkiye’de son iki yıldır bu arının üretimi ve doğaya salımı üzerine çalışmalar yapılıyor. Haziran ayında daha fazla sayıda arının salınması planlanıyor.

Arslantürk, kimyasal ve biyolojik mücadelenin birlikte yürütülmesi gerektiğini belirterek, Japon arısının sadece Karadeniz değil, tüm tarım bölgelerinde devreye alınması gerektiğini söyledi.

ÜRETİCİ TEDİRGİN, DESTEK BEKLİYOR

Fındık üreticisi, yaşanan rekolte kayıpları nedeniyle ciddi gelir kaybı ile karşı karşıya. TMO’nun alım politikası, destekleme modelleri ve zararlılarla mücadele konusunda daha etkin adımlar atılması gerektiği ifade ediliyor.

2025 sezonu için beklentiler düşük olsa da, uzmanlar doğru müdahalelerle zararın daha fazla büyümesinin önüne geçilebileceğini belirtiyor.