“Yamyam” Güneş fırtınası Dünya’ya ilerliyor: Çarpışma çok yakın

NASA’nın SOHO uydusu, Güneş’ten fırlayan devasa plazma bulutunun Dünya’ya yöneldiğini belirledi.

Bilim insanları 1 ve 2 Eylül arasında “yamyam” diye adlandırılan güçlü bir Güneş fırtınasının Dünya’nın manyetik alanına çarpacağını tespit etti.

Bu olay, kuzey ışıklarının daha güney enlemlerde görülmesini sağlayabilir.

Haftasonu Güneş’in ekvatoru yakınındaki 4204 numaralı güneş lekesi, 3 saatten uzun süren güçlü bir M-sınıfı patlama üretti.

Bu patlamayla birlikte uzaya koronal kütle atımı (CME) olarak bilinen devasa bir plazma bulutu fırladı. NASA’nın SOHO uydusu bu bulutun doğrudan Dünya’ya yöneldiğini doğruladı.

İKİ FIRTINA BİRLEŞTİ

Daha sonra yapılan analizler, aslında arka arkaya fırlatılan iki ayrı CME’nin birleşerek tek bir dev kütle haline geldiğini ortaya koydu.

İkinci ve daha büyük bulut, ilkini yutarak içine aldı ve ortaya “yamyam CME” olarak bilinen daha büyük ve kaotik bir plazma fırtınası çıktı. Bu birleşik fırtına, 1 Eylül’ü 2 Eylül’e bağlayan gece Dünya’ya çarpacak.

JEOMANYETİK FIRTINA VE KUZEY IŞIKLARI

Çarpışmanın ardından Dünya’nın manyetik alanı geçici olarak zayıflayacak, böylece yüklü parçacıklar atmosferin derinlerine nüfuz ederek gaz moleküllerini uyaracak. Bunun sonucu olarak kuzey ışıkları ortaya çıkacak.

ABD Ulusal Atmosfer İdaresi’ne göre oluşacak jeomanyetik fırtına G2 (orta) seviyesine, hatta zirvede G3 (güçlü) seviyeye ulaşabilir. Bu da kuzey ışıklarının normalden çok daha güneyde görülebileceği anlamına geliyor.

ARTAN GÜNEŞ AKTİVİTESİ

“Yamyam” Güneş fırtınaları nadir görülse de son yıllarda birkaç örneği yaşandı. 2023 Aralık ve 2024 Mayıs aylarında meydana gelen güçlü fırtınalar, GPS sistemlerini bozmuş, dünya genelinde auroraları görünür kılmış ve milyarlarca dolarlık zarara yol açmıştı.

Bilim insanları bu artışı, Güneş’in yaklaşık 11 yılda bir yaşadığı en aktif dönem olan “Güneş maksimumu” evresine bağlıyor. Uzmanlara göre mevcut hareketli dönem sona yaklaşsa da, Güneş’in manyetik alanındaki dengesizlikler nedeniyle önümüzdeki aylarda da güçlü fırtınalar bekleniyor.