Uzman Uyardı Kokarca Böceği Yoğunluğu Zirveye Ulaştı

Kahverengi Kokarca Böceği Yoğunluğu Artıyor

Son yıllarda Karadeniz başta olmak üzere Türkiye genelinde hızla yayılan kahverengi kokarca böceği, son haftalarda birçok şehirde sıkça görülmeye başladı. Uzmanlara göre bu durum geçici bir yoğunluk artışı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İslam Saruhan, böceklerin şu anda popülasyon açısından en yoğun döneminde olduklarını belirterek vatandaşlara önemli uyarılarda bulundu.

Prof. Dr. Saruhan: “Pik Noktasına Ulaştık”

Prof. Dr. Saruhan, kahverengi kokarca böceğiyle ilgili yaptığı açıklamada, şu anda böceklerin pik noktasına ulaştığını söyledi. Saruhan, “Kahverengi kokarcanın popülasyonu yıl içinde belirli dönemlerde artış gösterir. Şu anda en yoğun dönemindeyiz. Vatandaşların evlerinde ve çevrelerinde bu kadar fazla böcek görmelerinin nedeni budur. Zamanla bu yoğunluk azalacaktır” ifadelerini kullandı.

Saruhan, böceklerin özellikle sonbahar aylarında kışlamak için kapalı alanlara yöneldiğini, bu nedenle evlerde ve apartman boşluklarında sıkça görüldüğünü belirtti. “Bu dönemde vatandaşların pencere, kapı ve duvar aralıklarını kapatarak böceklerin içeri girmesini önlemeleri çok önemlidir” dedi.

Karadeniz’den İstanbul’a Yayılıyor

Kahverengi kokarca böceği, Türkiye’de ilk olarak 2017 yılında Artvin’de tespit edilmişti. Gürcistan üzerinden Karadeniz’e yayılan tür, kısa sürede Trabzon, Rize, Giresun ve Ordu gibi illerde büyük zararlara yol açtı. Tarım ürünlerine verdiği zarar nedeniyle bölge ekonomisini olumsuz etkileyen bu tür, son dönemde İstanbul gibi büyük şehirlerde de görülmeye başlandı.

Uzmanlar, İstanbul’daki artışı iklim değişikliği, taşımacılık ve şehirleşmeye bağlıyor. Özellikle nakliyat araçları ve gıda sevkiyatları, böceklerin yeni bölgelere taşınmasına neden oluyor.

Tarımsal Ürünlerde Ciddi Kayıplar

Kahverengi kokarca böceği, fındık, mısır, elma, armut ve üzüm gibi ürünlerde ciddi zararlara yol açıyor. Bitkilerin meyve ve yapraklarını emerek beslenen böcek, ürün kalitesini düşürürken verim kayıplarına da neden oluyor.

Prof. Dr. Saruhan, bu zararlıya karşı en etkili mücadelenin entegre zararlı yönetimi olduğunu vurguladı. “Kimyasal ilaçlama kısa vadede etkili olabilir ancak uzun vadede doğaya zarar verebilir. Bu nedenle biyolojik mücadele yöntemlerinin güçlendirilmesi gerekiyor” dedi.

Biyolojik Mücadele Çalışmaları Sürüyor

Türkiye’de kahverengi kokarca böceğine karşı biyolojik mücadele kapsamında, böceğin doğal düşmanı olan samuray arısı (Trissolcus japonicus) üzerinde çalışmalar yürütülüyor. Bu arı türü, kokarca yumurtalarını parazitleyerek çoğalmasını engelliyor.

Saruhan, bu yöntemin umut verici olduğunu belirterek, “Samuray arısının doğaya salınması dikkatli planlanmalı. Bu tür biyolojik mücadele yöntemleri, ekosisteme zarar vermeden popülasyonun dengelenmesini sağlayabilir” ifadelerini kullandı.

Vatandaşlar Nelere Dikkat Etmeli

Uzmanlar, özellikle sonbahar döneminde vatandaşların dikkatli olması gerektiğini belirtiyor. Ev ve iş yerlerinde böceklerin girişini engellemek için pencere ve kapılara sineklik takılması, duvar çatlaklarının silikon veya macunla kapatılması öneriliyor.

Böceklerin ezilmemesi gerektiğine de dikkat çeken Saruhan, “Kokarca böceği ezildiğinde yoğun bir koku salgılar ve bu koku diğer böcekleri de çeker. Bu nedenle böcekleri toplayıp kapalı bir torbada yok etmek en doğru yöntemdir” dedi.

Mücadele İçin Ortak Çaba Gerekli

Kokarca böceği istilasının sadece bireysel önlemlerle durdurulamayacağını belirten uzmanlar, yerel yönetimler, tarım müdürlükleri ve vatandaşların birlikte hareket etmesi gerektiğini söylüyor.

Prof. Dr. Saruhan, “Bu zararlının yayılımı sadece Karadeniz’in değil, tüm Türkiye’nin sorunu haline geldi. Etkili mücadele için bilimsel yöntemler, düzenli izleme ve halkın bilinçlendirilmesi şart” diyerek uyarıda bulundu.

Geçici Yoğunluk Endişeye Neden Olmasın

Uzmanlara göre şu anda yaşanan böcek artışı geçici bir dönem. Kış aylarına girilmesiyle birlikte kokarca böceği popülasyonunun azalması bekleniyor. Ancak bahar aylarında yeniden artış yaşanabileceği belirtiliyor.

Saruhan, “Korkulacak bir durum yok. Şu anda gördüğümüz artış, doğanın döngüsünün bir parçası. Yine de her vatandaşın bilinçli davranması, hem ev ortamında hem tarım alanlarında zararı azaltacaktır” dedi.

Sonuç:
Kahverengi kokarca böceği, Türkiye’de hem tarımı hem şehir yaşamını etkileyen önemli bir çevre sorunu haline geldi. OMÜ’den Prof. Dr. İslam Saruhan’ın uyarıları, bu dönemin geçici bir yoğunluk evresi olduğunu ortaya koyuyor. Ancak uzmanlara göre kalıcı çözüm için toplumun her kesiminin bilinçli hareket etmesi, biyolojik mücadeleye destek verilmesi ve çevresel önlemlerin artırılması büyük önem taşıyor.