Geleceğin işleri okullara girdi

GELİŞEN teknoloji neredeyse her sektörü hızla değiştirmeye devam ederken birçok yeni iş kolu da açıyor. Daha önce ismini bile duymadığımız alanlarda uzmanlaşmış çalışana olan ihtiyaç artıyor. Hızlı dönüşüme son yıllarda eğitim kurumları da ayak uydurmaya başladı ve ‘geleceğin meslekleri’ olarak tanımlanan mesleklere yönelik daha fazla bölüm açmaya başladı. Bu bölümlerin başını tabi ki yapay zekâ çekiyor. Ancak robotik tarım, dijital oyun tasarımı, siber güvenlik, arka yüz yazılımı gibi daha birçok meslek de okullarda okutulmaya başladı.

Biz de Türkiye’deki üniversitelerin bu sene ilk kez açtıkları yeni nesil bölümleri derledik. Medipol Üniversitesi, İstinye Üniversitesi, Acıbadem Üniversitesi, Haliç Üniversitesi, İstanbul Aydın Üniversitesi gibi birçok üniversiteden, açılan yeni bölümlerle ilgili bilgiler aldık. İşte son birkaç yıl içerisinde üniversitelerde yer almaya başlayan ve gelecekte büyük iş potansiyelleri barındıran bölümler:

Dijital oyun tasarımı: Hızla büyüyen ve küresel ölçekte aktör konumuna gelen oyun sektörünün gereksinimlerine yanıt verecek donanımlı mezunlar yetiştirmeyi hedefleyen program, dijital dönüşüm ve nitelikli insan kaynağı vizyonu doğrultusunda, yaratıcı ve yenilikçi bireyler yetiştirmeyi amaçlıyor. Disiplinlerarası yapısıyla bölüm; oyun tasarımı, yazılım teknolojileri, sanat, hikâye anlatımı ve etkileşimli medya gibi farklı alanları bir araya getirerek öğrencilerin hem teknik becerilerini hem de yaratıcı düşünme yetilerini geliştirmelerine odaklanıyor. Ayrıca program, girişimcilik ekosistemiyle entegrasyon sayesinde öğrencileri yalnızca birer oyun tasarımcısı değil; aynı zamanda sektörler arası bağlamda dijital dönüşüm odağındaki endüstrilere de yön verecek bireyler olarak yetiştirmeyi misyon ediniyor.

Yapay zekâ mühendisliği: İstanbul Medipol Üniversitesi Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi’nde açılan İngilizce Yapay Zekâ Mühendisliği Programı, günümüzün ve geleceğin mesleklerinden biri olarak öne çıkıyor. Program, öğrencilere yapay zekâ, makine öğrenmesi, veri bilimi ve algoritma geliştirme gibi alanlarda kapsamlı ve ileri düzey eğitim sunuyor. Üniversite, öğrencilerini Endüstri 5.0 vizyonuna uygun şekilde yetiştirerek teknoloji dünyasında liderlik yapabilecek yetkinliklerle donatıyor.

Arka-yüz yazılım geliştirme: İngilizce olarak görülen arka-yüz yazılım geliştirme program, öğrencilere yazılım geliştirme, veri tabanı yönetimi, sistem mimarisi ve sunucu taraflı uygulama tasarımı konularında güçlü bir donanım kazandırıyor. Mezunlar, bilişim sektöründe aranan yazılım uzmanları olarak görev alabiliyor.

Robotik ve yapay zekâ: Yine İngilizce olarak robotik ve yapay zekâ programı ile öğrenciler akıllı sistemler, robot teknolojileri ve yapay zekâ uygulamaları konusunda ileri düzey bilgi ve beceri kazanıyor. Program, uygulamalı laboratuvar çalışmalarıyla destekleniyor ve mezunlara teknoloji sektöründe geniş iş olanakları sunuyor.

Siber güvenlik: Öğrencileri dijital dünyada artan güvenlik tehditlerine karşı donanımlı hale getiren program, bilişim sistemlerinde karşılaşılan ağ güvenliği, bilgisayar güvenliği, yazılım güvenliği ve bilgisayar ağlarının güvenlik tehditlerine karşı ortaya çıkan zafiyetleri ve tehditleri anlamayı sağlıyor. Bu tehditlere karşı alınması gereken önlemler konusunda öğrencileri bilgilendiriyor ve gelişimlerini amaçlıyor.

Yazılım geliştirme: Yazılım geliştirme lisans programı, programlama dilleri, algoritmalar, veri yapıları, veri tabanı yönetimi, web ve mobil geliştirme, yazılım mühendisliği, yapay zekâ, bulut bilişim ve siber güvenlik gibi konuları kapsayan kapsamlı bir müfredat sunuyor. Program kapsamında, laboratuvar ağırlıklı dersler, bitirme projeleri ve gerçek dünya yazılım geliştirme ortamlarını kullanma gibi uygulamalı öğrenme yaklaşımları vurgulanıyor. Teknoloji şirketleri ile yapılacak işbirlikleri sayesinde staj, mentörlük programları ve konuk dersleri benzeri fırsatlar sunuluyor. Blok zinciri (blockchain), Nesnelerin İnterneti (IoT) ve yapay zekâ (AI) gibi en yeni teknolojilerle eğitim verilerek öğrencilerin teknolojik gelişmelerin ön saflarında yer almaları sağlanıyor.

Hassas tarım ve tarımsal robotlar: Eğitim, öğrencilerin hem temel bilimlerde hem de ileri düzey mühendislik ve tarım teknolojilerinde yetkin bireyler olarak yetişmesini hedefliyor. Programın ilk yıllarında öğrenciler; matematik, fizik, kimya, biyoloji ve bilgisayar bilimleri gibi temel derslerle sağlam bir bilimsel altyapı kazanıyor. Bu temelin üzerine inşa edilen ileri düzey derslerde ise tarla ve bahçe bitkileri, toprak bilimi, bitki koruma ve zootekni gibi klasik tarım bilgileriyle donatılıyor. Bölümde ayrıca mekanik ve akışkanlar dinamiği gibi mühendisliğin temel alanlarıyla birlikte, tarımsal mekanizasyon ve otomasyon sistemlerine yönelik dersler de yer alıyor. Öğrenciler, günümüz tarımının vazgeçilmez bileşenleri hâline gelen yapay zekâ, makine öğrenmesi, görüntü işleme, Nesnelerin İnterneti (IoT), insansız hava araçları (İHA) ve otonom sistemler gibi ileri teknolojileri içeren derslerle çağın gerektirdiği dijital yetkinlikleri kazanabiliyor.

Dr. Öğr. Üyesi Fuat Candan

‘YAZILIM DÜNYAYI DÖNÜŞTÜREN BİR GÜÇ HALİNE GELDİ’

YENİ nesil bölümler ve yazılım geliştirme kapsamında görüşlerini paylaşan İstinye Üniversitesi Yazılım Geliştirme Bölüm Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Fuat Candan, “Yazılım, yalnızca bir meslek değil; geleceği şekillendiren, anlamlandıran ve dünyayı dönüştüren bir güç haline geldi. Öğrenciler bu bölümde, çağdaş programlama dillerini, algoritmaları ve veri yapıları gibi temel konuları öğrenip, yapay zekâ, büyük veri analitiği, siber güvenlik ile web tabanlı sistemler, mobil uygulamalar ve masaüstü uygulamaları gibi alanlarda da uzmanlaşabilirler. Yazılım Geliştirme Bölümü mezunları; firmaların bilgi işlem departmanlarında, teknoparklarda yer alan bilişim ve yazılım firmalarında, uluslararası bilişim firmalarında yazılım geliştirme uzmanı, yazılım test uzmanı, yazılım danışmanı pozisyonlarında çalışabilirler. Ayrıca bankacılıktan sağlığa, eğitimden e-ticarete kadar birçok sektörde proje yöneticisi, danışman ya da girişimci olarak da kariyer yapabilirler. Sadece kod yazan değil; düşünen, tasarlayan, üreten bireyler yetiştirmeyi hedefliyoruz” diyor.

BU MESLEKLER GÖZDE OLACAK

DÜNYA Ekonomik Forumu, McKinsey, PwC gibi kuruluşların öngörüleri 2050 yılından itibaren mesleklerde yaşanacak dönüşümün kaçınılmaz olduğunu belirtirken geleceğin en popüler mesleklerini şu şekilde sıralıyor:

Teknoloji ve yapay zekâ

- Yapay zekâ uzmanı (AI specialist)

- Makine öğrenimi mühendisi

- Veri bilimcisi / veri analisti

- Siber güvenlik uzmanı

- Robotik mühendisi

- Otonom araç teknolojileri mühendisi

- Blockchain geliştiricisi

- Artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) tasarımcısı

Sürdürülebilirlik ve enerji

- Yenilenebilir enerji mühendisi

- Enerji depolama ve batarya teknolojisi uzmanı

- Karbon ayak izi denetçisi

- İklim değişikliği analisti

- Sürdürülebilir tarım uzmanı

Sağlık ve biyoteknoloji

- Biyoinformatik uzmanı

- Genetik danışman

- Kişiselleştirilmiş tıp uzmanı

- Yaşlı bakım teknolojileri uzmanı

- Uzaktan sağlık hizmetleri (telemedicine) doktoru/teknisyeni

Yaratıcılık ve medya

- Dijital içerik üreticisi (influencer, podcast, YouTube, sosyal medya içerikleri)

- Oyun tasarımcısı ve geliştiricisi

- Metaverse mimarı

- Deneyim tasarımcısı (UX/UI)

İş dünyası ve yeni alanlar

- E-ticaret ve dijital pazarlama uzmanı

- Yapay zekâ etik uzmanı

- Uzaktan çalışma danışmanı

- Yaşam boyu öğrenme koçu

- Fintech uzmanı