Teknoloji

Yeni oluşan bir gezegen görüntülendi: 430 ışık yılı uzakta

 

“WISPIT 2b” adı verilen bu gaz devi, Jüpiter büyüklüğünde ve yalnızca 5 milyon yaşında. Karşılaştırmak gerekirse, Güneş Sistemi’mizin yaşı yaklaşık 4,6 milyar yıl.

ÇOK HALKALI DİSKTE İLK KEŞİF

WISPIT 2b, etrafındaki gezegen oluşum diskinin içinde adeta “kozmik Pac-Man” gibi hareket ederek gaz ve toz yutuyor. Bu dev gezegen, çok halkalı bir protoplanetaryen diskte doğrulanan ilk gezegen olarak kayıtlara geçti. Diskin yapısı, üzerinde boşluklar ve kanallar bulunan bir plak gibi görünüyor.

Şili’deki Atacama Çölü’nde bulunan Avrupa Güney Gözlemevi’nin Çok Büyük Teleskobu (VLT) ile görüntülenen sistem, genç Güneş’e benzeyen bir yıldız etrafında gözlenen yalnızca ikinci genç gezegen olarak dikkat çekiyor.

HEYECANLANDIRAN GÖRÜNTÜ

Araştırma ekibinin lideri, Leiden Üniversitesi’nden Richelle van Capelleveen, “Bu gezegeni keşfetmek inanılmaz bir deneyimdi. WISPIT 2 genç bir Güneş gibi davranıyor ve beklemediğimiz kadar etkileyici bir sistem sundu. Bu keşif yıllarca bir referans noktası olacak” dedi.

Ekip, gezegenin kızılötesi ışıkta hâlâ parladığını çünkü oluşum sürecinde sıcak kaldığını tespit etti. Galway Üniversitesi’nden Dr. Christian Ginski ise, “İlk başta yalnızca birkaç dakikalık gözlemler yapıyorduk. Ancak bu yıldızda gördüğümüz çok halkalı disk olağanüstüydü. Ardından detaylı inceleme yapınca, diskin içinde bir gezegen bulduk” sözleriyle süreci anlattı.

“KOZMİK LABORATUVAR”

WISPIT 2’nin çevresindeki disk, Güneş ile Dünya arasındaki mesafenin yaklaşık 380 katı genişliğinde. Bilim insanlarına göre bu, gezegenlerle diskler arasındaki etkileşimleri ve sistemlerin nasıl evrimleştiğini incelemek için eşsiz bir “kozmik laboratuvar.”

Arizona Üniversitesi ekibi de gezegeni görünür ışıkta görüntüledi ve WISPIT 2b’nin hâlâ madde biriktirdiğini ortaya çıkardı.

YENİ BİR DÖNÜM NOKTASI

Araştırma ekibinde yer alan yüksek lisans öğrencisi Jake Byrne, “Gezegenin gerçek olduğunu ilk gördüğümde inanamadım. Bu keşif bilim camiasında büyük tartışmalar başlatacak ve gezegen oluşumunu anlamamızı ilerletecek” dedi.

Uzmanlar, WISPIT 2b’nin uzun yıllar boyunca gökbilim araştırmalarında “benchmark” yani kıyaslama noktası olarak kullanılacağını ve benzer keşiflerin önünü açacağını vurguluyor.